
Cố Hòa Thượng Thích Thiện Minh (1921-1978), Quyền Viện Trưởng Viện Hóa Đạo; Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Thanh Niên, GHPGVNTN
“Chúng tôi một tấc sắt cũng không có trong tay còn các ông thì có tất cả (quân đội, súng đạn và nhà tù…). Nhưng chúng tôi thuộc bài học lịch sử.”
Đó là câu nói của cố Hòa Thượng Thích Thiện Minh, nguyên Quyền Viện Trưởng Viện Hóa Đạo, GHPGVNTN, khẳng khái trả lời ông Mai Chí Thọ; Hòa thượng cũng từng đảm nhiệm vai trò Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Thanh Niên, GHPGVNTN, mà GĐPT Việt Nam là một trong các Vụ trực thuộc.
Quả tình, như Hòa Thượng Tuệ Sỹ đã từng tâm tình với thế hệ Tăng Sinh (Thừa Thiên, Huế), cũng là tâm tình chung với tất cả những thế hệ Phật tử sau năm 1975. Trong đó GĐPT tự luôn coi mình như là “đứa con trung kiên” của Giáo Hội, thì lời tâm tình đó gợi lên cho chúng ta nhận thức gì trước hiện tình Phật giáo Việt Nam bao nhiêu năm qua? Hay cụ thể là chính hiện tình rời rạc của tổ chức GĐPTVN?
“… Thế hệ các con được giáo dục để quên đi quá khứ. Nhiều người trong các con không biết đến Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất là gì; đã làm gì và cống hiến những gì cho sự nghiệp văn hóa, giáo dục, hòa bình dân tộc, trong những giai đoạn hiểm nghèo của lịch sử dân tộc và đạo pháp của đất nước. Một quá khứ chỉ mới như ngày hôm qua mà di sản vẫn còn đó nhưng đã bị chối bỏ một cách vội vàng. Di sản được tích lũy ròng rã hằng thế kỷ, bằng bao tâm tư qua bao khổ lụy đau thương, bằng máu và nước mắt của biết bao Tăng Ni, Phật tử; mà những người gầy dựng nên di sản đó bằng bi nguyện và hùng lực của mình, có vị bị bức tử bởi bạo quyền, có vị suốt năm tháng dài chịu tù đày, bị lăng nhục…”
Hay nói một cách khác, “Phương thức hữu hiệu nhất để huỷ diệt con người là phủ nhận và triệt tiêu sự hiểu biết của họ về lịch sử của chính mình.” – George Orwell (Đạo Sinh dịch)
Ngày Giỗ Thầy – Không phải ngẫu nhiên mà tại Hoa Kỳ GĐPT đã chọn ngày này – 17 tháng Mười hàng năm – làm Ngày Hiệp Kỵ Truyền Thống trên toàn quốc.
Ngày Giỗ Thầy – hàng năm, không phải để chúng ta ta thán về Cái Chết Tựa Lông Hồng của Thầy mà;
Ngày Giỗ Thầy – là dịp để cùng nhau ôn lại “BÀI HỌC LỊCH SỬ” hơn 2000 nghìn năm của đạo Phật Việt và Dân tộc Việt.
Đó mới chính là điều chư Thầy mong mỏi nơi anh chị em chúng ta phải tâm niệm.
Dòng sử mà thi sĩ Vũ Hoàng Chương đã tạc thành một lời truyền:
“Dòng sử Việt
cũng là dòng sử Phật
trải bao độ hưng suy,
dẫu nguy mà chẳng mất”.
Cố Hòa Thượng Thích Mãn Giác (1929-2006), Quyền Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Thanh Niên, GHPGVNTN
Và đạo Phật ấy là đạo mà cố Hòa Thượng Thích Mãn Giác – người đã từng thay thế cho Cố Hòa Thượng Thích Thiện Minh đảm nhiệm vai trò Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Thanh Niên lúc cần dưỡng thương – diễn đạt bằng những vầng thơ chan chứa mà sâu đậm ý nghĩa:
“Mái chùa che chở hồn Dân Tộc
Nếp sống muôn đời của tổ tông”
GĐPT Việt Nam tại Hoa Kỳ nói chung, một thời được sống trong vòng tay bảo bọc, bao dung của Hòa Thượng cho đến ngày xả báo thân, tháng Mười, 2006.
Tháng Mười, nghiêng lòng tưởng nhớ hai Bậc Thầy Phật Giáo Việt Nam: Hòa Thượng Thích Thiện Minh và Hòa Thượng Thích Mãn Giác