
Cung tiễn Tôn Sư | Ảnh: Hải Triều Âm
Hôm qua ngày 14 tháng Ba năm 2021, đánh dấu ngày Hoà Thượng Trí Chơn viên tịch đúng 10 năm, tại chùa Bát Nhã, thành phố Santa Ana.
Theo trí nhớ của tôi, vào khoảng năm 1977–1978, Phật tử ở San Diego thành lập Hội Phật Giáo Việt Nam San Diego, nên đã lên đảnh lễ Hòa Thượng Thiên Ân, Chùa Việt Nam, Los Angeles, xin Hòa Thượng cho thỉnh cử một vị tăng sĩ về trụ trì chùa Vạn Hạnh, hầu hướng dẫn đồng hương Phật tử tu tập. Lúc này chùa chỉ là một ngôi nhà nhỏ ở khu Clairmont Mesa.
Thuận duyên, trong thời gian đó Hòa Thượng Trí Chơn sau khi tốt nghiệp bằng tiến sĩ (Ph.D) Triết Học Phật Giáo tại Đại Học Magadha, năm 1976, ở Bihar (tiểu bang miền đông Ấn Độ), đã được Hòa Thượng Mãn Giác bảo lãnh qua cư trú tại Los Angeles Hoa Kỳ cũng khoảng năm 1977. Vậy là theo y chỉ của Ôn Thiên Ân, Thầy Trí Chơn đã về Trụ Trì Chùa Vạn Hạnh San Diego để trở thành vị Lãnh Đạo Tinh Thần cho Hội Phật Giáo San Diego mới thành lập. Kể từ đó Thầy Trí Chơn đã cùng Ban Tri Sự HPGVNSD tiếp tục công việc phát triển cơ sở và phát huy Phật sự tại chùa Vạn Hạnh.
Vào khoảng năm 1979-1980, HPGVNSD lại mua được một căn nhà nhỏ khác tại thành phố Santee để chính thức xây dựng Chùa Vạn Hạnh theo ước nguyện phát triển lớn hơn, đáp ứng nhu cầu tâm linh của đồng hương đồng bào Phật tử Việt Nam trong vùng. Ngôi nhà mới mua ở địa chỉ 8617 Fanita Drive sau này, tuy nhỏ nhưng đất chung quanh rất rộng nên lại phù hợp với ước vọng chung của Hội vì có thể xây dựng một ngôi Tam Bảo trang nghiêm trong tương lai.
Vậy là từ lúc chùa Vạn Hạnh được dời về thành phố Santee, thuận duyên thuận tiện hơn nên tôi thường đến chùa phụ việc với Ba vì thấy ông sau những giờ làm việc vất vả nặng nhọc tại công xưởng, niềm vui và tâm tư với thời gian còn lại ông thường lên chùa, khai khẩn, sửa san, tu bổ lại ngôi già lam vốn đầu rất cũ kỹ. Và Thầy Trí Chơn là vị tu sĩ Phật Giáo đầu tiên tôi được tiếp xúc và kỷ niệm ấn tượng ban đầu khiến tôi nhớ mãi là Thầy đã tặng tôi cuốn Kinh Bát Đại Nhân Giác. Sau đó Thầy vẫn thường xuyên khuyến khích tôi học hỏi Phật Pháp, tham dự những ngày Thọ Bát Quan Trai tổ chức hằng tháng tại Chùa Vạn Hạnh. Nhờ Thầy, mà tôi biết được nhiều vị Tôn Túc khác như: Thầy Nguyên Đạt (lúc đó còn ở trên Seattle), Thầy Thiện Tường (Chùa Từ Quan, SF) và Thầy Từ Lực, lúc đó cũng ở Chùa Từ Quang SF.
Năm 1980, Thầy Trí Chơn cho thành lập GĐPT Hướng Thiện và gửi 9 Huynh Trưởng tập sự lên Chùa Việt Nam, Los Angeles, để dự khoá huấn luyện huynh trưởng, và GĐPT Hướng Thiện chánh thức ra mắt vào ngày Phật Đản năm 1981 (Phật Lịch 2525).
Huynh Trưởng Nguyên An Tôn Thất Thái (người đứng cầm gậy) | Ảnh: Tư liệu Hoa Đàm
Suốt thời gian Thầy Trí Chơn trụ trì chùa Vạn Hạnh, Thầy làm việc không ngừng nghĩ. Ngoài việc hướng dẫn cho Phật Tử tu học, thầy còn lo việc in ấn kinh sách để Phật Tử chùa Vạn Hạnh có thêm phương tiện lễ Phật, tụng niệm, tham cứu. Trong những mùa hè ở với Thầy, tôi mới thấy sức làm việc của Thầy. Lúc nào Thầy cũng thức dậy vào khoảng 5:00 giờ sáng, sau thời công phu Thầy dùng một ít cháo hoặc cơm thì lập tức ra vườn tỉa lá, trồng cây cho đến trưa mới vào dùng cơm. Buổi chiều khi trời còn nóng thì Thầy miệt mài soạn thảo hay dịch kinh sách v.v… chờ khi trời mát thì Thầy lại ra vườn tiếp tục trồng cây, tưới hoa.
Có lẽ vì Thầy đã thành lập ra GĐPT Hướng Thiện, nên Thầy thương Ban Huynh Trưởng. và đoàn sinh hết tất cả tấm lòng. Chuyện gì GĐPT cần thì Thầy đều yêu cầu HPGVNSD đáp ứng, hỗ trợ. Mỗi kỳ trại dẫu có xa xôi, Thầy cũng nhờ bác Gia Trưởng chở Thầy đến thăm.
Mãi đến khi đã rời Chùa Vạn Hạnh, Thầy đi khắp mọi nơi, những vùng có Phật Tử Việt Nam nhưng không có Chùa, hoặc có Chùa nhưng không có người lãnh đạo tinh thần. Theo lời Thầy kể, trong suốt nhiều năm trường Thầy đã không quản ngại khó khăn đi chu du thuyết giảng ở hầu hết các tiểu bang Hoa Kỳ, bằng xe buýt, đến tận những nơi xa xôi dù ít người Việt cư ngụ, tại đó Thầy đã giúp Phật tử xây dựng nhiều ngôi chùa, ngôi tự viện lớn nhỏ. Chính vì vậy Hòa Thượng đã có biệt danh là “Hòa Thượng Xe Buýt.”
Những khi nhớ lại, bao kỷ niệm đẹp mà tôi có được với Thầy Trí Chơn như trồng gần 150 cây hồng (roses) trước mặt tiền của chánh điện, bây giờ là nơi an vị tượng Quán Âm. Đã cùng Thầy trồng 15 cây tùng như hàng rào che Chùa với đường Fanita; những buổi Thọ Bát Quan Trại và nhất là theo Thầy tham dự những buổi khai tụng kinh Thuỷ Sám. Nhớ con lân đầu tiên Thầy mua cho GĐPT Hướng Thiện từ Đài Loan và biết bao bận lái xe cho Thầy đi công việc mà những câu Thầy thường hay nói “… thất thế quá đi…”, hoặc “… Ui nè con“ khi tôi lái qua những địa điểm mà Thầy muốn đến. Đặc biệt nhất là vào những mùa hè, nhóm Huynh trưởng GĐPT Hướng Thiện thường vào chùa ở một tháng để tham dự khóa giao duyên tập sự xuất gia. Trong thời gian đó Thầy trò thật là gần gũi. Thầy dạy Phật Pháp cho chúng tôi mỗi tối mà đề tài thích nhất là sự hưng thịnh của Phật Pháp vào thời đại Lý, Trần.
Chùa Vạn Hạnh nay đã trở thành một Chùa khang trang nhất nhì ở San Diego và đã thay đổi rất nhiều so với lúc Thầy còn là Trụ Trì. Phật Đản năm nay GĐPT Hướng Thiện cũng đã tròn 40 tuổi. Gia Đình mà Thầy thành lập và lấy tên của một trong những đơn vị đầu tiên ở Huế của Thầy từng sinh hoạt thuở thiếu thời.
Những khi về thăm lại Chùa Vạn Hạnh, và anh chị em của Hướng Thiện, đi dạo quanh Chùa nơi đâu tôi cũng thấy bồi hồi với những kỷ niệm đã có với Thầy. Nơi đào lỗ trồng cây vô tình làm bể ống nước, nơi trồng những bụi hồng đã bao mùa hoa nở hoa tàn mà Thầy thích nhất, nhưng thích hơn vẫn là hàng tùng trước Chùa, bây giờ không còn nữa, như Thầy đã mười năm biền biệt ra đi…