
THƠ TÔI CÓ DÁNG EM NGỒI
Ngô Vân Quy
Lotus Media tái bản lần thứ nhất tại Hoa Kỳ, 2017
Tranh Bìa: Họa sĩ Ðỗ Duy Tuấn
Phụ bản: Họa sĩ Ðỗ Duy Tuấn
Thư họa: Ngô Vân Quy
Trình bày: Uyên Nguyên – Trần Minh Triết
Liên lạc tác giả: (714) 675-9046
© Tác giả và Lotus Media giữ bản quyền, 2017
Tháng Sáu năm 1999, tôi đọc tập thơ Khổ Ðau, Hạnh Phúc Lũy Thừa Có Khôngcủa Ngô Vân Quy, và đã chia sẻ… Ðằng sau những tất bật đời thường hình như ta luôn cảm nhận một khát vọng tâm linh nào đó, hình như ta luôn muốn viết lên một điều gì đó, vì trong trầm tư cô đơn ta cơ hồ nghe lời gọi vọng về từ ngàn xưa… Lời gọi vọng về từ ngàn xưa, nghe thật mơ hồ, nghe thật huyển hư, mà sao lòng mãi vấn vương tưởng chừng:
Ai về cõi lạ mười phương
Nghe hiu quạnh nhớ Quỳnh Hương thở dài
Xin cho gởi cánh hoa Lài
Về ngang phố nhỏ vương vài nụ thương
(Quạnh Hiu, trang 100)
Tháng Tám năm 2013 – mười bốn năm sau – tôi là người lữ khách trở về đường xưa lối cũ, đọc những bài thơ chưa in thành thi tập của Ngô Vân Quy, lòng riêng cảm nhận. Thơ tôi một cõi em ngồi, nguyệt ca âm vọng tình ơi vô thường. Trông xa khói quyện màn sương, chân như thị hiện tầm phương bến nào. Phải chăng Ngô Vân Quy tự hỏi: Người hay là bóng, bóng hay là người thinh lặng hòa nhập vào dấu lặng ở giữa hư không. Dấu lặng như giòng sông miên trường trôi chảy, cho hôm qua hôm nay ngày mai đi về trong ký ức, cùng lắng nghe nhịp phách bổng trầm nhẹ buông giữa tâm tư. Thời gian năm tháng hao mòn, vấn vương một tấm lòng son nhớ người. Tưởng như tầng mây ảo vầng dương nghiêng bóng chuyển, nửa địa cầu rực sáng nửa tịnh yên. Nắng bên này soi tỏ một đường biên, quay trục khởi bên kia đời trăng hiện:
Em là bóng nguyệt giữa trời đêm
Trải xuống vườn ai ánh lụa mềm
Tánh Khôngnhư thể em là có
Mà có trăng rồi hẳn có em
(Nguyệt Ca, Ngô Vân Quy)
Mà có trăng rồi hẳn có em. Ðể sắc huỳnh quanh bảy màu lăng kính trắng, giải ngân hà thương quá ánh sao băng. Bóng tình nhân ảo hóa mất thăng bằng, trong luân hoán em-anh hình như chẳng. Hình như chẳng hay đường về nguồn cội xa xăm, ra đi nửa bước đêm rằm nhớ quên. Ngô Vân Quy mặc nhiên không chờ không đợi. Ngô Vân Quy bâng khuâng không vui không buồn. Ngô Vân Quy chơi vơi không say không tỉnh. Ðêm thơm mùi kỷ niệm. Ðêm sáng trời ngàn sao. Ngô Vân Quy viết thơ tôi một cõi em ngồi. Ngô Vân Quy viết thơ tôi một đời em thường trụ. Ngô Vân Quy khởi từ tánh không mà viết. Nên thơ Ngô Vân Quy có thể là ngõ hẹp của tâm tư, có thể là ngõ rộng của cuộc đời, có thể là chiều thứ tư của vũ trụ. Dẫu viết từ quá khứ, viết trong hiện tại, hay viết ở tương lai, thơ Ngô Vân Quy vẫn hòa quyện hương yêu, vẫn mềm mại lụa là gấm vóc, vẫn thủy chung bốn mùa đồng thị hiện:
Thơ tôi một cõi em ngồi
Vườn đêm trăng ngủ trên đồi nguyệt hoa
Xiêm y rơi xuống bóng ngà
Mùi hương hơi thở lụa là thịt da
(Một Cõi Em Ngồi Giữa Thơ Tôi, Ngô Vân Quy)
Một đời đi tìm khúc ca ngày xưa. Một đời đi tìm ảnh nguyệt bên song. Một đời đi tìm tiền thân mất dấu. Có tiếng đàn vang giữa hư không. Có con thuyền nhẹ trôi trên sông. Có một người sóng in bóng sâu. Ngô Vân Quy từ trong hư ảo nhìn em, dường như đã thấy mình quen bao giờ. Cũng từ hạt bụi hồ mơ, em vô thỉ đứng sa mờ ảnh nhân.[1] Dõi đời huyển hóa phân vân, giang tay đón hạt lệ trầm luân rơi. Xuân qua hạ đến không lời, thu đi đông hóa ngàn khơi nhớ nguồn. Nguồn cội ở đâu cho thơ đề chữ biếc? Nguồn cội ở đâu cho trí huệ uyên nguyên? Nguồn cội ở đâu cho xác hồn thường tại? Nguồn cội ở đâu để ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm? Dấu hỏi này nối tiếp dấu hỏi kia, chừng như không thể dứt Bất ngờ nhìn lên:
Ðức Phật ngồi yên miệng mỉm cười
Ta bà vũ trụ đã mười mươi
Nhìn xuyên vai áo nghe đời khổ
Chuyển pháp Như Lai hiện kiếp người
(Thị Hiện Ta Bà, Ngô Vân Quy)
Chuyển pháp Như Lai hiện kiếp người. Ngô Vân Quy bừng tỉnh, chợt nhớ lời Kinh Pháp Hoa Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh. Phật tánh đưa người đi từ bến mê qua bờ giác, lãnh ngộ: Gió bay vương dấu Ðại Thừa. Bàn tay chắp lại trăng vừa rơi qua. Có tiếng chuông vọng ngân hà. Dường như mây tỏa trên tà áo hoa.[2] Mây trên áo hoa, hay mây trên cõi trời tịnh độ thơm ngát hương sen. Từng nụ sen hồng, hay chính là tay Phật chỉ người qua sông. Ðường ta đi một ngày cưu mang vô lượng kiếp. Ðường ta về khoảnh khắc quảy gánh cả thiên thu. Trước và sau cùng song hành nhịp bước. Ngắn hay dài không vượt thoát nhân duyên Là duyên nên:
Em ơi hãy cứ luân hồi
Bởi thơ tôi có em ngồi ở trong
Những âm giai lẫn cung hằng
Ðêm trăng viễn xứ em nằm lại đây
(Em Ngồi Trong Thơ, Ngô Vân Quy)
Có ai trong đời chưa một lần cảm nghiệm nỗi thăng trầm được mất. Có ai trong đời chưa một lần vĩnh biệt hay chia ly. Có ai trong đời chưa một lần đứng trước bến bờ sinh tử. Như vậy từ trong ý niệm đã có lời luân hoán, đã có hình tướng và ảnh ảo.
Cũng như trăng sao vương ý thơ, có khi vui có khi buồn. Cũng như cuộc đời là khúc nhạc có những nốt đơn tròn đen móc, có dấu thăng dấu giáng. Qua biết bao hừng đông qua biết mấy chiều tà, Ngô Vân Quy chợt hiểu: Giải đất mới ở trong lòng, bổn phận của mỗi người là lên đường tìm đến hố thẳm, một cách yên lặng và độ lượng:
Trên từng sinh lộ chập chùng
Hồn như mê ảnh trùng phùng với ai
Ừ thì em vẫn Liêu Trai
Dìu anh về với đêm dài mộng du
(Ðêm Mơ, Ngô Vân Quy)
Ngô Vân Quy ân cần nhắn nhủ dìu anh về với đêm dài mộng du, từ cõi trời tịnh độ thơm ngát hương sen, đến cõi đời ta bà thị hiện. Ngô Vân Quy qua sông rồi lỡ bước, đã đi rồi lại về, dù ở trong cảnh ngộ nào cũng vẫn thấy một bầu trời với ngần ấy những vì sao. Những vì sao của cội nguồn vô tận, những vì sao của tín lý nhiệm mầu, cũng chính là những vì sao của góc phố xưa thường trụ trên tà áo bay trong kỷ niệm:
Em cười dưới bóng Chân Như
Một tòa sen nở toàn thư Cam Lồ
Lần tay nhẩm hạt hư vô
Nghe trong duyên khởi bến bờ diệt sinh
(Như Thị Ngã Văn, Ngô Vân Quy)
Có những điều dẫu hát trường ca cũng không thể nào diễn tả cho tròn tâm ý, nhưng chỉ cần đàn buông một Dấu Lặng thôi cũng đủ lắm rồi
Em về trong dấu chân xưa
Hồn nghiêng bóng lạ chiều mưa phố phường
Ngoài hiên giọt nước vừa tuôn
Giang tay mừng đón nghe buồn đi xa
(Phố Xưa, Ngô Vân Quy)
Cảm ơn Dấu Lặng ngân dài trong những vần thơ của Ngô Vân Quy, đã thay lời trái tim tôi muốn nói.
HẢI VÂN
[1] Mờ XaThơ Ngô Vân Quy
[2] BuôngThơ Ngô Vân Quy
Một vài bài thơ của Ngô Vân Quy
BÊN BỜ TỬ SINH
Đêm qua tôi đã chiêm bao
Nghe lời Pháp thọai ngọt ngào bên tai
Câu kinh Bát Nhã ngắn dài
Mưới hai duyên khởi miệt mài tử sanh
Cái nhân cái quả để dành
Cái giây oan nghiệt tròng trành trước sau
Mối tương quan giữa bốn màu
Từ chân Diệu đế qua cầu tâm kinh
Mở trang Diệu Pháp thấy mình
Mới hay bụi phủ dáng hình hóa thân
Buồn vui ở giữa thế trần
Nhiều năm tháng đã mấy lần tạo duyên
Thế giới tôi ở hai miền
Xuống lên cũng chỉ nối liên trầm luân
Theo giòng đời mãi buâng khuâng
mới hay mình tiễn mùa xuân qua rồi
Thời gian cứ lạnh lùng trôi
Còn tôi khép kín bóng đời sau lưng
Có chi đâu nữa ngại ngùng
Mai rồi ai sẽ trùng phùng với… ai
tháng ba mười sáu/2016
QUÉT LÁ
Lên chùa tôi quét lá cây
Lá vàng rụng cánh rơi đầy cả sân
Nhìn lá úa lòng bâng khuâng,
Giữa tôi với lá có gì giống nhau
Dường như tôi, lá khởi đầu
Hóa thân là bụi từ lâu trở thành,
Chỉ cần cơn gió mong manh,
Thổi về thật nhẹ lá đành xa cây
Tử sanh đã hẹn có ngày
Về nơi cõi đến chốn nầy tạm dung
Hơi thở tôi, lá đã cùng,
Một vòng sanh diệt bỗng trùng hợp nhau
Nếu chẳng về thì đi đâu,
Chao ơi mỏi mệt chìm sâu thăng trầm
Trong mải mê giữa nợ trần
Đã quên đi mất mấy tầng cõi tôi
Quên chưa sắp sẵn chỗ ngồi
Hành trang trống rỗng ở nơi đi về
Lá ơi chẳng hẹn chẳng thề
Mai nầy, tôi, lá nằm kề bên nhau…
18 / 07 / 2007
PHÁP THOẠI CÙNG EM
Em cũng biết tôi đây là tu sĩ
Bỏ lại đời xa hẳn những trở trăn
Bỏ thiên tiên tơ Nguyệt lẫn cung hằng
Luôn cả những tơ tằm hương lửa cũ
Thôi xin em đừng màn che trướng rũ
Đừng xiêm y đừng giấc ngủ mùa thu
Đừng mang chi trăng gió lẫn sương mù
Cho tuyệt tác song hồ hương vũ trụ;
Tôi cũng đã lên đài sen trú ngụ
Tụng thời kinh lần tràng hạt khuya đêm
Cho nhân duyên đoạn tuyệt thật êm đềm
Như bản ngã về không chân tướng đó;
Hãy trở lại nghe em cùng trăng gió
Giữ dùm nhau dư ảnh thuở hồng hoa
Giúp quên đi thế giới có bao là
Thời gian sống có bao giờ em nhỉ
Rồi mai đây như tiền thân trở lại
Bước theo từng cỏ dại cánh đồng xanh
Mang pháp kinh hội thoại với duyên lành
Tôi giải thoát chắc rồi em có lẽ…
14 / 11 / 2007
VỀ CHÙA…
TRỞ LẠI CÙNG TA
Nhớ Ôn Mãn Giác
Về đây thăm lại chùa xưa
Hai hàng cây lá vườn thưa lặng nhìn
Dường như sân vắng chùa yên
Từ trên chánh điện hương thiền thoảng bay
Về chùa hương lạ lùng thay
Lời kinh điệu tụng hôm nay ngập ngừng
Tôi về đứng ngó mông lung
Nhìn chung quanh thấy mùa xuân qua rồi
Chùa giờ vắng bóng Thầy ơi
Kim thân nào đã xa nơi cõi trần
Chuông vừa vọng tiếng phân vân
Từ tâm Bát Nhã một vầng áo nâu
Bước qua tàng cát Kinh lâu
Nghe Hoa Nghiêm nở tận sâu vắng hồn
Tôi về đứng giữa thiền môn
Về đây chỉ một tự ngôn thôi mà…
06 / 2007
MẸ HIỀN QUAN ÂM
Trăng tròn tỏa ngát đêm nay
Xuống trần gian tối tiễn ngày vội qua
Tiễn chiều đi, ánh nắng tà
Để nghe hiền dịu, chan hòa nhân sinh
Hào quang tỏa một dáng hình
Quan Âm cứu khổ tầm thinh độ trần
Mẹ ơi, cõi tạm phù vân
Cõi hư vọng đó, trầm luân bây giờ
Cõi phiền trược, cõi hư mơ
Cõi hơn, thua, được, cõi nhờ tạm đây
Mẹ ơi, đời vẫn guộc gầy
Sao triền miên mãi những đày đọa nhau
Từ bi mẹ xả khổ đau
Ta bà dương thế ân sâu mẹ hiền
10 / 04 / 2008
VÀO THIỀN MÔN,
Ở LẠI RỒI
Đến thiền môn bỗng ngập ngừng
Trăm con quỷ dữ vội dừng chân đây
Trời cao mây trắng thật đầy
Tôi nhìn tôi thấy một bầy ma vương
Tự thân tôi, đứng cuối đường
Tình như biến hóa trong vườn nhân sinh
Rồi ra chỉ có một mình
Cửa thiền rộng mở vô tình đứng trông
Nhìn hoa sen nở cánh hồng
Câu kinh rửa sạch bụi trần đa mang
Chắp tay đắp lại y vàng
Buông rơi oan nghiệt giữa đàng bỏ quên
Kéo túi xách bước qua thềm,
Nghe chuông vọng tiếng êm đềm cõi tôi
Một thiên thu mấy cuộc đời
Khoanh chân ngồi xuống, nghe thời kinh xưa
Sắc thanh âm hưởng vị thừa
Ô hay mình đã mới vừa bước qua
Gió từ tâm nắng chan hòa
Đêm thay áo mới hồn xa bể sầu
Quên đi tháng lạ ngày sầu
Để quên em ạ bể dâu cuộc đời
Tôi đi đọc thuộc mấy lời
Câu kinh lìa tục một thời có nhau
Mai em ghé bến giang đầu
Mà nghe hoa nở trên cầu chia ly
Hẳn rồi em sẽ vui vì
Tôi trong tịnh giác em thì bình minh
Nhớ thương ai chỉ bóng hình
Nhớ tôi em hỡi mối tình chôn sâu…
2008