Austin Okere | Tâm Trí lược dịch: Thế giới cần những nhà lãnh đạo có tầm nhìn và can đảm | The World Needs Visionary, Courageous Leaders

Các nhà lãnh đạo ngày nay phải là những người giao tiếp hiệu quả, không cực đoan, chấp nhận nghịch lý và sẵn lòng trắc ẩn—cũng như là người hành động mà không sợ hãi.

Khi xã hội phải đối mặt với hàng loạt thách thức toàn cầu, xã hội cần tìm kiếm những nhà lãnh đạo có thể tạo ra sự thay đổi tích cực và chia sẻ trách nhiệm giữa các lĩnh vực.

• Các nhà lãnh đạo ngày nay phải từ bỏ lối suy nghĩ trắng đen, thoải mái với sự không chắc chắn và đồng cảm với người khác.
• Các nhà lãnh đạo được phân biệt bằng việc liệu hành động và thái độ của họ có bị ảnh hưởng bởi lòng can đảm hay nỗi sợ hãi hay không.
• Lãnh đạo hiệu quả đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành sự thành công của bất kỳ xã hội hoặc tổ chức nào. Như tác giả người Mỹ John Maxwell đã tuyên bố: “Lãnh đạo là chìa khóa cho mọi thứ, cả thăng trầm”.

Trong thế giới phức tạp và kết nối của chúng ta, xã hội phải đối mặt với những cuộc khủng hoảng nhân đạo và môi trường ngày càng gia tăng. Các nhà lãnh đạo phải giúp thúc đẩy sự thay đổi xã hội bằng cách tính đến không chỉ lợi nhuận mà còn cả con người và trái đất này. Chúng phải giúp xã hội xác định loại tăng trưởng nào là cần thiết và bền vững cũng như loại tăng trưởng nào chúng ta không còn đủ khả năng chi trả. Để thực hiện được điều này, các nhà lãnh đạo ngày nay cần có ba đặc điểm thiết yếu:

Họ phải có tầm nhìn xa trông rộng. Những nhà lãnh đạo dũng cảm, có tư duy tiến bộ nhìn xa hơn và rõ ràng hơn những người khác, thường đoán trước được những gì ở phía trước. Họ thúc đẩy các đội thể hiện tốt nhất.

Họ phải hợp tác. Những nhà lãnh đạo như vậy khuyến khích sự đa dạng hơn của các ý tưởng để phát triển và họ đảm bảo rằng không một cá nhân hay tổ chức nào phải gánh toàn bộ gánh nặng của bất kỳ nhiệm vụ nào. Các nhà lãnh đạo hợp tác biết cách chia sẻ trách nhiệm trên tất cả các lĩnh vực để giải quyết những thách thức xã hội cấp bách.

Họ phải sẵn sàng học hỏi. Các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo và các mô hình ngôn ngữ lớn thường xuyên đưa ra cho các nhà lãnh đạo những thách thức mới. Các nhà lãnh đạo phải sẵn sàng không ngừng học hỏi, học hỏi lại các bộ kỹ năng đa dạng để theo kịp những thay đổi. Bằng cách đón nhận sự đổi mới và sáng tạo, các nhà lãnh đạo có thể vượt qua những hạn chế hiện tại và mở ra nhiều khả năng hơn, liên tục tạo ra những thực tế mới và cải tiến.

Năng lực thiết yếu

Để khám phá những phẩm chất mà các nhà lãnh đạo thành đạt, cần phải phát triển năng lực trong ba lĩnh vực: khử cực, nghịch lý và lòng nhân ái. Những kỹ năng này rất quan trọng đối với các nhà lãnh đạo tương lai.

Khử cực (không cực đoan) là khả năng từ chối lối suy nghĩ trắng đen, đón nhận sự phức tạp và khám phá những quan điểm thay thế. Nó đòi hỏi sự tự nhận thức, tư duy cởi mở và thái độ không phán xét để cho phép mọi người tham gia vào cuộc đối thoại có ý nghĩa.

Phải học cách lắng nghe lẫn nhau, thừa nhận những quan điểm khác nhau và tìm ra điểm chung. Nó cho chúng ta thấy rằng mọi người có thể tạo ra một thế giới hòa bình và hài hòa hơn khi họ đến với nhau bằng sự tôn trọng, đồng cảm và thấu hiểu.

Nghịch lý là việc sẵn sàng chấp nhận sự không chắc chắn và thừa nhận sự phụ thuộc lẫn nhau của sự đối lập. Nó liên quan đến việc hoạt động với tư duy tò mò và ham học hỏi, nhận ra những hạn chế của cá nhân và trung thực với bản thân cũng như người khác, qua đó khám phá sự phức tạp trong trải nghiệm của con người, rằng đôi khi những điều tưởng chừng như không thể dung hòa được lại có thể được kết nối theo những cách không rõ ràng.

Lòng trắc ẩn là khả năng đồng cảm và hiểu những nền văn hóa và trải nghiệm cá nhân khác nhau. Nó đòi hỏi phải duy trì một quan điểm rộng rãi, tránh thành kiến và cố gắng hiểu cũng như được hiểu.

Những nhà lãnh đạo có lòng nhân ái tỏa ra sự ấm áp, tử tế và thấu hiểu; họ toát ra một cảm giác thanh thản giúp giảm bớt gánh nặng cho những người xung quanh. Thông thường, một thành viên có thành tích cao trong tổ chức rơi vào thời điểm khó khăn và chỉ cần một đôi tai đồng cảm. Nếu người lãnh đạo giàu lòng trắc ẩn đưa ra một lời an ủi, thành viên trong tổ chức sẽ cảm thấy hy vọng vì biết rằng có ai đó sẵn sàng giúp đỡ.

Tầm quan trọng của việc lắng nghe sáng tạo

Ngoài việc phát triển những năng lực quan trọng này, các nhà lãnh đạo phải có khả năng giao tiếp hiệu quả. Giao tiếp luôn là con đường hai chiều và phần quan trọng là lắng nghe mang tính tổng hợp, điều này xảy ra khi mọi người chăm chú lắng nghe, với sự tò mò và cởi mở trước những gì mỗi người nói. Lắng nghe sáng tạo không phải là chờ đợi một câu trả lời định sẵn mà là tạo ra không gian nơi người khác có thể cảm thấy được lắng nghe, được trân trọng và được thấu hiểu.

Những người nghe sáng tạo không chỉ chờ đến lượt mình nói mà còn thực sự tìm cách hiểu và học hỏi lẫn nhau. Họ đưa ra những lời động viên, hỗ trợ và khẳng định, khiến mỗi người cảm thấy an toàn khi chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của mình. Họ phản ánh lại những gì họ nghe được, đặt những câu hỏi sâu sắc để làm sâu sắc thêm cuộc trò chuyện và tạo ra không gian tôn trọng và xác thực.

Để trở thành những người lắng nghe có sự đồng cảm, các nhà lãnh đạo phải làm dịu đi những tiếng nói phán xét, hoài nghi, sợ hãi, đồng thời mở lòng đón chờ khám phá điều gì đó mới mẻ. Họ phải bước ra ngoài bản thân mình, nhận ra rằng sự thật có nhiều điều kiện và mang tính trải nghiệm hơn những gì cái tôi đơn độc của họ có thể hiểu được. Đôi khi các nhà lãnh đạo kiêu ngạo đến mức hoàn toàn tự tin vào quan điểm sai lầm của mình. Nhu cầu được đúng của họ lấn át nhu cầu tìm hiểu điều gì là đúng. Nhưng sự thật là nền tảng thiết yếu để tạo ra kết quả tốt.

Phân tích thái độ của lãnh đạo

Một phẩm chất quan trọng là thái độ của họ đối với công việc và trách nhiệm giải trình (chịu trách nhiệm về cách thức hoàn thành công việc). Thái độ của họ bị ảnh hưởng bởi lòng dũng cảm hay nỗi sợ hãi?

Khả năng đảm nhiệm. Những nhà lãnh đạo sợ hãi tìm kiếm những lý do bên ngoài bản thân khi mọi việc diễn ra không như ý muốn và họ không thể thực hiện được những gì mình đã hứa. Ngôn ngữ của họ thường được nhấn mạnh bằng cụm từ “vì” khi họ tìm cách giải thích tại sao điều gì đó không phải là lỗi của họ. Những nhà lãnh đạo này thường nhận những lời khen ngợi khi thành công nhưng tránh chịu trách nhiệm về những thất bại. Thái độ của họ có thể ngăn cản việc học tập và thúc đẩy văn hóa bào chữa, dẫn đến hiệu suất làm việc của thành viên dưới mức trung bình.

Ngược lại, các nhà lãnh đạo có lòng can đảm ưu tiên hành động và hiệu suất. Thay vì tìm kiếm lời bào chữa, họ cố gắng hết sức để đạt được mục tiêu của mình. Các cuộc trò chuyện của họ thường bao gồm cụm từ “bất chấp” và họ làm gương cho nhóm của mình bằng cách mang lại hiệu suất vượt trội.

Trách nhiệm giải trình. Những nhà lãnh đạo sợ hãi có xu hướng trốn tránh trách nhiệm giải trình bằng cách đổ lỗi cho những thất bại là do các yếu tố bên ngoài. Thay vì chịu trách nhiệm về hành động của mình, họ đổ lỗi cho người khác, thậm chí đôi khi dùng các thành viên trong nhóm làm vật tế thần. Điều này tạo ra văn hóa chuyền bóng và ngăn cản nhóm học hỏi và cải thiện.

Ngược lại, những nhà lãnh đạo can đảm chịu hoàn toàn trách nhiệm về hành động của mình, ngay cả khi họ giao nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm. Họ nhận ra rằng không thể ủy thác trách nhiệm giải trình, vì vậy họ áp dụng phương pháp tiếp cận nội bộ để tìm ra khuyết điểm. Bằng cách làm gương cho thái độ này, họ khuyến khích nhóm của mình làm chủ công việc và học hỏi từ những sai lầm, từ đó liên tục cải thiện.

Các nhà lãnh đạo thường cảm thấy có nghĩa vụ với những người đề cử họ vào những vị trí nhất định. Vì ý thức nghĩa vụ này, các nhà lãnh đạo có thể bị cám dỗ để liên kết với một số nhóm nhất định khi việc làm đó có vẻ nhanh chóng. Nhưng cách tốt nhất để các nhà lãnh đạo có thể công bằng với tất cả các bên liên quan, trước hết là phải chịu trách nhiệm với chính mình.

Học giả, nhà văn và nhà lãnh đạo chính trị Tây Phi Usman dan Fodio từng nói: “Lương tâm là một vết thương hở; chỉ có sự thật mới có thể chữa lành nó.” Câu nói này nói lên tầm quan trọng của việc sống chính trực và thành thật với chính mình. Nó giúp hiểu rằng khi hành động trái với lương tâm của mình, sẽ tạo ra những xung đột nội tâm mà chỉ có thể giải quyết bằng cách đối mặt với sự thật và điều chỉnh hành động của mình theo các giá trị của mình.

Sự lãnh đạo dũng cảm và nhân ái

Những nhà lãnh đạo sợ hãi thường dành quá nhiều thời gian để cảm thấy lo lắng về những gì người khác nghĩ về họ đến nỗi chỉ còn rất ít thời gian để đối phó với những nghịch cảnh thực sự. Nhưng những nhà lãnh đạo dựa trên lòng dũng cảm sẽ truyền cảm hứng cho niềm tin và hiệu suất cao không chỉ trong tổ chức của họ mà còn trong xã hội nói chung.

Điều quan trọng đối với các nhà lãnh đạo là phải xác thực và dũng cảm, tập trung vào việc hoàn thành mục tiêu hơn là tìm kiếm sự khẳng định. Họ nên coi trọng tầm quan trọng hơn là an toàn và sự bền vững lâu dài hơn là những chiến thắng trước mắt. Bằng cách đó, họ có thể dẫn dắt tổ chức và xã hội của mình hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn.

Source: The World Needs Visionary, Courageous Leaders