Thu thập tư liệu về Huynh trưởng Thánh Tử Ðạo Minh Hạnh Hồ Tấn Anh

Huynh Trưởng Thánh Tử Ðạo Hạnh Minh HồTấn Anh (Ảnh Tư Liệu: Trúc Lâm)

Đài VNCR phỏng vấn Ban lãnh đạo
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất
hải ngoại

Garden Grove – Sau khi tin về vụ tự thiêu của Phật tử Hồ Tấn Anh đuợc loan đi khắp thế giới gây nhiều xúc động cho tập thể người Việt tị nạn, đài phát thanh Vietnam California Radio (VNCR) đã thực hiện một cuộc phỏng vấn các vị trong ban lãnh đạo Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất (GHPGVNTN) tại hải ngoại, gồm có Thượng Tọa Thích Huyền Việt, Tổng vụ trưởng Tổng vụ Thanh niên GHPGVNTN, Thượng tọa Thích Viên Lý, Tổng thư ký GHPGVNTN kiêm Phó tổng thư ký Viện Hóa Đạo Việt Nam, và Quảng Pháp Trần Minh Triết, Tổng thư ký ban hướng dẫn gia đình phật tử miền Quảng Đức tại hải ngoại. Nhật báo Người Việt xin trích đăng bản viết lại cuộc phỏng vấn ghi âm của đài VNCR do phóng viên Hoàng Trọng Thụy thực hiện.

Hoàng Trọng Thụy (HTT): Thưa Thượng tọa Thích Huyền Việt, xin thày cho biết cảm nghi về vụ phật tử Hồ Tấn Anh tự thiêu vừa qua?

Thượng Tọa Thích Huyền Việt: Cá nhân chúng tôi trên cương vị của một vị Tổng vụ trưởng Tổng vụ thanh niên, kiêm Vụ trưởng của gia đình Phật tử trực thuộc GHPGVNTN tại hải ngoại và tại Hoa Kỳ. Khi bản tin đuợc đánh đi từ văn phòng thông tin Phật giáo quốc tế ở Paris, Pháp quốc về huynh trưởng Cấp Tín Hạnh Minh Hồ Tấn Anh, 61 tuổi, tự thiêu tại Đà nẵng để nói lên sự phản đối mãnh liệt của mình cung như tập thể huynh trưởng gồm 14 huynh trưởng xin phát nguyện tự thiêu. Trước hết là bảo vệ niềm tin tôn giáo của mình đó là GHPGVNTN nó riêng và Phật giáo VN nói chung, và đặc biệt hướng về tổ quốc và dân tộc, cũng nói lên cái sự đề kháng chống đối nhà cầm quyền CSVN đã áp đặt một chính sách cai trị rất là hà khắc trên toàn cõi VN. Sự tự đốt mình để phản kháng chính quyền CSVN như vậy, phải nói rằng đó là cái sự hy sinh qúa sự tưởng tượng, trong mỗi người chúng ta không thể có sự hy sinh nào hơn cho đại sự chung, đó là giải trừ pháp nạn và cứu nguy tổ quốc dân tộc VN. Phải nói rằng tôi rất là bàng hoàng với một hành động quả cảm và sự hy sinh cao độ như vậy, và đồng thời chúng ta cung biết rằng qua lời trần tình của anh khi gửi cho nhị vị Hòa Thượng lãnh đạo GHPGVNTN cũng đã bày tỏ đuợc rằng, tập thể huynh trưởng 14 vị, đã yêu cầu Viện Tăng Thống và Viện Hóa Đạo cho phép họ hành xử trong bản nguyện của họ. Nhưng rồi giáo hội không cho phép, cuối cùng tập thể huynh trưởng không thể chờ đợi đuợc nữa, vì thế huynh trưởng Hạnh Minh Hồ Tấn Anh đã đơn phương và dứt khoát hành động một cách quả cảm, và tiếp theo anh là còn 13 huynh trưởng nữa, thì phải nói là rất là bàng hoàng. Chúng ta cũng không biết làm gì hơn với tất cả những điều kiện phạm vi khả năng của chúng ta. Chúng tôi trong mục tống vụ trong GHPGVNTN đang hành xử những gì chúng tôi có thể làm đuợc. Trước hết là thông tin liên lạc một cách đầy đủ cho tất cả những phần hạnh nào trực thuộc GHPGVNTN, nói lên tiếng nói của mình, phổ biến đến toàn thể cộng đồng người Việt hải ngoại, để nhờ họ hỗ trợ cũng như cầu nguyện cho hương linh anh Hạnh Minh sớm đạt được ước nguyện của mình, đồng thời của những người con sống sau anh, đưa dân tộc và đạo pháp đến chỗ độc lập, tự chủ và vinh quang. Rất là tán thán hạnh nguyện đại bi, đại trí và đại dũng.

HTT: Thưa Thượng Tọa, giữ vai trò lãnh đạo thanh niên, Thượng tọa có những hành động nào hoặc gửi những thông điệp nào cho giới trẻ?, và họ có phản ứng như thế nào đối với việc một phật tử đã nằm xuống vì đạo?

Thượng Tọa Thích Huyền Việt: Trước hết là còn quá mới, chúng tôi chỉ mới bắt đầu vào việc thông tin liên lạc để đua đến sự đồng ý để có hành động cụ thể và thiết thực nào, thì hiện tại chỉ mới thông tin, cầu nguyện cho người quá cố, đồng thời làm sao để có sự lóe sáng nào để đua về trong nước để các huynh trưởng còn lại không dấn thân vào con đuờng hy sinh cao độ mà giáo hội lưỡng viện Tăng thống và Viện Hóa Đạo trong nước, cung như tại hải ngoại GHPGVNTN cũng không tán đồng những hành động như vậy mặc dù đó là vì đại cuộc. Những Giáo hội cũng có một cái giới hạn nào đó trong sự cản ngăn khi tâm nguyện họ quá mạnh như vậy, trong quá khứ hiện tại và tương lại. Hiện tại làm sao để chúng ta phổ biến những tin tức đầy đủ và để chia xẻ cảm nghi, tâm nguyện của mình hướng về đại cuộc cho quốc gia dân tộc. Cũng như người Phật tử hướng về đạo pháp để chia xẻ đuợc cái hạnh nguyện cao cả như vậy và cũng để mỗi người chúng ta có thể chia xẻ và làm đuợc gì cho đạo pháp.

Kế đến là cuộc phỏng vấn Thượng tọa Thích Viên Lý, Tổng thư ký GHPGVNTN kiêm Phó tổng thư ký Viện Hóa Đạo Việt Nam

Hoàng Trọng Thụy: Xin Thượng tọa Thích Viên Lý cho biết cảm tưởng khi nghe đuợc bản tin về vụ tự thiêu của phật tử Hồ Tấn Anh.

Thượng tọa Thích Viên Lý: Chúng tôi hết sức xúc động. Chúng tôi đã thành kính nghiêng mình tán thán hạnh nguyên vô ý của anh, đã hy sinh một cách cao cả cho và vì sự sống còn của đạo pháp và dân tộc. Chúng tôi rất xúc động và cầu nguyện cho hương linh của anh cao đăng về miền Phật quốc.

HTT: Thượng tọa có nghi rằng việc dấn mình vào chỗ chết qua việc tự thiêu như vậy, có mang lại kết quả nào mà Giáo hội Phật giáo trong nước lẫn ngoài nước mong đợi hay không?

Thượng tọa Thích Viên Lý: Thưa anh, dĩ nhiên trong đạo Phật của chúng ta với tâm từ bi bao la vô lượng, chúng ta luôn lúc nào cung tôn trọng và bảo vệ sự sống. Hòa thượng Quảng Độ cũng như Đức đại lão Hòa thượng Huyền Quang đã nhiều lần yêu cầu quí anh chị huynh trưởng hãy bảo vệ mạng sống của mình để tiếp tục phụng sự cho đạo pháp và dân tộc. Tuy nhiên trong một bức thư để lại, anh đã sám hối lên chư tôn đức là anh không thể vâng theo lời của quí ngài vì anh đã chứng kiến quá nhiều những cái ngang trái của đạo pháp và dân tộc cho nên anh đã sám hối để tự thiêu. Chúng tôi không mong muốn có những sự việc như vậy xảy ra vì tâm từ bi của đạo Phật luôn tôn trọng sự sống của tất cả muôn loài. Tuy nhiên sự hy sinh cao cả của huynh trưởng Hồ Tấn Anh pháp danh Minh Hạnh, đã đóng góp một cách xứng đáng cho đại cuộc giải trừ pháp nạn và quốc nạn hết sức bi thiết hiện nay trên quê hương Việt Nam của chúng ta. Chúng tôi tin tưởng một cách mãnh liệt rằng với cái ý lực của thời đại, với hạnh nguyện vô ý vị tha vô ngã của anh sẽ tạo ra một thay đổi lớn cho đất nước và vận mệnh của đạo pháp hiện nay. Như thông điệp vừa rồi của đức đại lão Hòa thượng Huyền quang có cho biết đã gửi ra nhân mùa Vu lan, đức vô ý dạy chúng ta biết đem cái chết của mình để Thánh hóa cái sống của Phật pháp. Huynh trưởng Hồ Tấn Anh đã thực hành lời dạy đó, và chúng tôi nghĩ rằng sự đóng góp của anh là một nhân tố hết sức quan trọng đã giải trừ quốc nạn và pháp nạn hiện nay. Đó là một điều mà chắc chắn không ai trong chúng ta có thể phủ nhận đuợc.

HTT: Đằng sau ông Hồ Tấn Anh, ông cũng cho biết là còn 13 phật tử khác sẽ nối tiếp công việc của ông. Sự việc này nếu xảy ra thì sẽ có những ảnh hưởng như thế nào?

Thượng tọa Thích Viên Lý: Chúng tôi đang tìm mọi cách vận động để cho 12 yêu sách chân chính của anh đuợc thực thi một cách thỏa đáng và cung nhằm để bảo vệ 13 vị huynh trưởng đã phát nguyện là sẽ tự thiệu tiếp theo sự tự thiêu của ông Hồ Tấn Anh. Chúng tôi không nghi rằng, chỉ 13 vị huynh trưởng mà ông Hồ Tấn Anh đã đề cập là mỗi một công dân Việt Nam dù ở hải ngoại hay trong quốc nội, khi thấy cảnh bất công, sự thống khổ, nghèo đói của dân tộc của đất nước thì ai cũng muốn làm một cái gì đó để đóng góp cho đại cuộc. Như chúng tôi đã thưa, với cái ý lực của đại khối dân tộc VN thì chắc chắn sẽ có nhiều sự thay đổi lớn.

Cuối cùng là phần trả lời của Quảng Pháp Trần Minh Triết, một người trẻ, hiện giữ vai trò Tổng thư ký ban hướng dẫn gia đình phật tử miền Quảng đức tại hải ngoại.

HTT: Xin anh cho biết phản ứng của thành phần trẻ Phật tử khi nghe tin có vụ tự thiêu của một Phật tử trong nước như thế nào?

Quảng pháp Trần Minh Triết: Qua sự hành hoạt của huynh trưởng Hạnh Minh vừa tự thiêu ở VN để thấy cái tình cảm của anh em trong Gia Đình Phật Tử hay và lạ lắm. Lạ ở một điều là đôi khi không biết mặt nhau, chưa  hề gặp nhau, nhưng đã từng là Huynh trưởng, từng khoác áo lam thì tình cảm đó – gọi nôm na – là Gia đình. Quả tình là khi nghe tin huynh trưởng Hạnh Minh ở quê nhà tự thiêu như vậy thì Tổ chức, cũng như cá nhân chúng tôi nghĩ rằng cả đại khối anh em huynh trưởng, nhất là giới trẻ ở đây rất là bức xúc. Điều bức xúc này không chỉ là sự hy sinh của trưởng Hạnh Minh, mà còn thôi thúc anh em huynh trưởng ở hải ngoại có một cái nhìn quan tâm hơn về hiện tình của quê hương mình cung như của đạo pháp và dân tộc… Một trong những điều mà chúng tôi rất khâm phục hành động của trưởng Hạnh Minh vì anh như là người đầu tiên đã thể hiện đuợc tinh thần mới đây mà Hòa thượng Huyền Quang đã nêu mới đây trong mùa Vu lan, đó là tinh thần không những quan tâm cho những người đã quá cố mà sẵn sàng đem cái chết của mình để làm thanh sạch cõi người đang sống. Trưởng Hạnh Minh xem như là người đã tiên phong làm đuợc điều này và chứng minh được tinh thần này rõ rệt, tinh thần Hiếu truyền thống của đạo Phật. Thật sự là xúc động và mong đem hết khả năng của mình, cũng như làm được những gì có thể hỗ trợ cho sinh hoạt bên nhà nói riêng, và quan trọng nhất là làm sao có thể thỏa đạt đuợc ước nguyện của Người nằm xuống, chắc chắc là ước nguyện chung của toàn thể đồng bào Việt Nam tại quê nhà.

CSVN thiêu xác ông Hồ tấn Anh ra tro,
không cho thân nhân chôn
Bản Tin Nhật Báo Người Việt (California)

ĐÀ NẴNG 9-5 (NV).- Không cho thân nhân lấy xác về đem chôn cất theo nghi lễ Phật Giáo, nhà cầm quyền CSVN đã đem thiêu xác ông Hồ tấn Anh thành tro rồi đem đi chôn, theo một nguồn tin thông báo trên Internet.

Theo nguồn tin này, ngày mùng 4-9-01, gia đình ông Hồ tấn Anh đến trụ sở công an tỉnh Quảng Nam xin nhận lại xác của ông Anh. Công an dẫn gia đình ông Anh tới bệnh viện tỉnh, nơi đây, xác của huynh trưởng Hồ tấn Anh đuợc để ở nhà xác.

Nguồn tin trên thuật tiếp rằng Hồ tấn Quân, em ruột ông Anh, nhìn thấy xác anh mình cháy co lại. “Với sự xúc động, anh Hồ tấn Quân và gia đình xin công an nói rõ thủ tục để đuợc đem xác về và an táng theo nghi lễ Phật Giáo.”

Tuy nhiên, công an tỉnh Quảng Nam, theo chỉ thị của Hà Nội từ chối với lý do “làm thế nào anh chứng minh đuợc xác đó là người nhà của anh?”. Đó là nguyên văn lời nói của công an tỉnh Quảng Nam.

Vẫn theo nguồn tin này, ngay sau khi anh Hồ tấn Quân và gia đình rời khỏi bệnh viện thì công an tỉnh Quảng Nam dùng xe tải đua xác ông Hồ tấn Anh đi đốt thành tro và chôn ở Gò Cả, Hòa Cầu tỉnh Quảng Nam.

Ông Hồ tấn Anh, 61 tuổi, pháp danh Minh Hạnh, huynh trưởng Gia Đình Phật Tử huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, tự thiêu lúc 4 giờ 30 sáng ngày thứ bảy mùng 2-9-01 tại công viên “Tượng đài mẹ dũng sĩ Thanh Khê” trong thành phố Đà Nẵng để phản đối chính sách đàn áp tôn giáo của chế độ CSVN.

Ông Anh để lại 4 bức thư gửi hai vị hòa thượng lãnh tụ Giáo hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, gửi Tổng thư ký Liên hiệp Quốc, gửi Ủy Hội Tự Do Tôn Giáo Thế Giới của chính phủ Mỹ, tố cáo rằng càng ngày chế độ CSVN đàn áp tôn giáo càng khốc liệt, sự đàn áp càng ngày càng thô bạo hơn, tinh vi hơn.

Tại Paris, Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế loan báo chuyện kể trên và thuật lại lời viết của ông Hồ tấn Anh trong bức thư gửi cho cơ quan này khi ông bị đưa vào trại cải tạo hôm 23 tháng 8 và bị công an dằn mặt với những người khác: “Nếu các anh không nghe lời chúng tôi, chúng tôi sẽ tiêu diệt các anh…chế độ của chúng tôi là một chế độ độc tài, chúng tôi có thể làm bất cứ gì chúng tôi muốn.”

Tại Brussels, Bỉ, dân biểu Olivier Dupuis hôm mùng 3-9-01 gửi thư cho chủ tịch Ủy Ban Liên Lạc các quốc gia Đông Nam Á của Nghị Viện Châu Âu, nhân vụ tự thiêu của ông Hồ tấn Anh, yêu cầu thành lập một phái đoàn sang Việt Nam điều tra về tình trạng tôn giáo đang bị đàn áp tại đây.

Ảnh hưởng việc hy sinh của ông Hồ Tấn Anh
(Bản tin đài Á Châu Tự Do ngày 7 tháng Chín, 2007)

Lời giới thiệu: Như Đài Á Châu Tự Do đã trình bầy về cái chết tự-thiêu của ông Hồ Tấn Anh, 61 tuổi, một Huynh-trưởng trong Gia-đình Phật-tử vào sáng sớm ngày Chủ-nhật mồng 2 tháng 6 ở Tượng-đài Mẹ Dũng-sĩ ở Thanh-khê Đà-nẵng. Đứng trước một việc làm như thế này, người dân Việt Nam cũng như thế-giới có thể có những sự đánh giá khác nhau. Song thế nào là một sự đánh giá công bằng? Đó là vấn-đề Tâm Việt muốn đào sâu trong bài dưới đây… Đứng trước cái chết vì lý-tưởng của ông Hồ Tấn Anh, chúng ta có thể có hơn một phản-ứng. Người nào thực-dụng thì vẫn coi những người lý-tưởng như ông là những người có thể cao cả nhưng Ộkhông thực-tế.Ợ Người ta sẽ nói, ỘỐi dào, tự tử thì cũng đã cả khối người làm nhưng rồi chính-quyền, họ có cần gì đâu?Ợ Cuối năm 1975, 12 vị ở Dược-sư Thiền-viện ở Cần-thơ đã chẳng chọn cái chết tập-thể để phản-đối sự đàn-áp Phật-giáo của chính-quyền mới là gì? Cuối cùng có suy suyển được họ đâu? Nhất là khi họ đã bưng bít được tin, không để cho những hình ảnh thảm khốc của những người tự-thiêu, nếu có thì cũng không lọt được ra bên ngoài thì cuối cùng sự hy-sinh kia cũng uổng. Mười hai người mà còn chưa đánh động được lương-tâm của thế-giới thì một người, hai người ăn nhằm gì? Đó là lối suy nghĩ của con người thực-dụng: rất lạnh lùng, không tình-cảm, và cuối cùng cũng là một thái-độ vô trách nhiệm vì lối suy nghĩ đó sẽ không đặt ra vấn-đề phải trái hay ẩn-ức gì trong con người kia để đã thúc đẩy người ta đến một quyết-định và một việc làm dứt khoát đến như thế. Ngoại-trừ trường-hợp cho là người kia điên, ta không thể dửng dưng trước một việc làm mà ít nhất nhìn từ bề ngoài cũng là vô cùng cao cả: chết cho lý-tưởng, chết cho đạo-pháp, chết để chống đối một tình-trạng không thể chấp nhận được. Ông Hồ Tấn Anh biết rất rõ ý-nghĩa việc làm của ông. Trong những thư tuyệt mệnh của ông, ông nói rất rõ vì sao ông đã làm một việc mà người khác có thể cho là quá đáng, kết liễu đời mình cho một chính-nghĩa. Ông cũng biết là chính-quyền sau đó có thể xuyên-tạc việc làm của ông. Ông viết: ỘCon quan niệm rằng lễ tang không quan trọng, mà chỉ quan trọng cái tinh thần, cho nên sau khi con chết thì thân xác con vùi dập đâu cũng được, xin Quý Ngài đừng bận tâm. Mà chuyện Phật tử Nguyễn Ngọc Dũng, pháp danh Nguyên Hùng, đã tự thiêu sau tháp Ngài Linh Mụ (tại Huế ngày 21.5.1993) đã được Cọng sản Việt Nam Ổhóa phépỖ thành Đào Quang Hộ đó sao.Ợ Rõ ràng là những lời tiên-tri của một người đầu óc còn rất sáng suốt khi ông viết lá thư này gởi Tăng-đoàn Thừa thiên Ờ Huế trước khi ra đi. Chuyện ông Hồ Tấn Anh mường-tượng về cách hành-xử của chính-quyền địa-phương và đảng CSVN đã xảy ra đúng như ông dự-ước: Chính-quyền lúc đầu phủ-nhận xong cuối cùng, vào ngày thứ Ba mồng 4 tháng 9, công-an ởũ miền Trung cũng phải công-nhận là có tìm thấy xác bị chết cháy của một người đàn ông không rõ lý-lịch tại một công-viên ở Đà-nẵng. Dù như ông Hồ Tấn Quân là em của ông đã nhận ra xác của người anh trong nhà xác Đà-nẵng, nhà nước vẫn không cho ông nhận về để chôn cất. Ngược lại, chính-quyền đã cho đem đi chôn vùi vội vã xác của ông Anh ở Gò Xá, hoàn-toàn đúng như lời ông tiên-đoán, nghĩa là Nhà nước sẽ tìm cách phủ-nhận ông là người đã tự-thiêu vì vấn-đề tôn-giáo. Nhưng chính lối làm việc khuất tất, dấu đầu hở đuôi của chính-quyền này đã lại làm cho thế-giới chú ý. Bằng-chứng là hãng thông tấn Fides của Tòa Thánh bình-thường ít khi đưa tin về các tôn-giáo khác, hôm thứ Năm cũng đã có bản tin về sự-kiện là Nhà nước Việt Nam từ chối không cho gia-đình ông Hồ Tấn Anh đón xác ông về. Và cũng chính lối làm việc này, cũng như những vụ hạch hỏi 12 nhà bất đồng chính-kiến chung quanh một lá đơn, lá đơn của hai ông Trần Văn Khuê ở TP-HCM và Phạm Quế Dương ở Hà-nội, xin lập một hội chống tham-nhũng, đã giúp cho những người chống đối có thêm lý-do lo ngại về khả-năng là Hà-nội sẽ tôn trọng nhân-quyền sau khi Thương-ước Mỹ-Việt được phê-chuẩn. Chính sự chống đối này của các nhà lập pháp trong Hạ-viện Mỹ đã giúp cho Dự-luật về Nhân-quyền ở Việt-nam lấy được 410 phiếu thuận và chỉ có một phiếu chống khi nó được đưa ra biểu quyết ở Quốc-hội hôm thứ Năm vừa qua. Trong khi đó, cái chết của ông Hồ Tấn Anh, vượt lên trên tất cả những lời bàn tán hay dị nghị, đã tỏ ra thấm nhuần một lòng từ-bi không biên-giới. Ông chết đi, không phải nhằm một mục-đích hẹp hòi cho riêng ông, mà để cho tự do tôn-giáo có thể nở ra ở quê hương ông vì ông đòi, như trong thư gửi cho ông Tổng-thư-ký Liên-hiệp-quốc Kofi Annan, Đảng CSVN và chính-quyền CS Ộphải trả tự do cho các vị lãnh đạo các tôn giáo như Thiên chúa giáo, Phật giáo Hòa Hảo, v.v.Ợ bên cạnh Giáo-hội PGVN Thống nhất / cũng như ông đòi ỘĐảng và Nhà nướcỢ phải Ộngưng ngay tức khắc mọi hình thức đàn áp tôn giáo [và] phải rút tay ra khỏi nội bộ các tôn giáo.Ợ Bên cạnh đó, ông cũng đòi hỏi là như ở trong các nước văn-minh, Ộnhững ngày đại lễ của các tôn giáo lớn như đại lễ Phật Đản, Chúa Giáng Sanh, Nhà nước phải đưa vào lịch nghỉ lễ hàng năm, để cho Phật tử, con chiên của Chúa đang làm việc cho Nhà nước được đi hành đạo.